ΥΓΕΙΑ* | Γαστρεντερίτιδα το Καλοκαίρι, Κοινά Συμπτώματα & Τρόποι Αντιμετώπισης

Με την άνοδο της θερμοκρασίας αυξάνεται και η συχνότητα εμφάνισης λοιμώξεων του γαστρεντερικού, σε ενήλικες και σε παιδιά.

Αυτές μπορούν να προκληθούν από ιούς, βακτήρια και παράσιτα. Οι βακτηριακές λοιμώξεις ωστόσο, είναι το πιο συχνό αίτιο, με τη σαλμονέλα, το E. coli και τη σιγκέλλα να είναι τα πιο κοινά βακτήρια, που προκαλούν μικροβιακές γαστρεντερίτιδες το καλοκαίρι.
Αυτό συμβαίνει γιατί οι περιβαλλοντικές συνθήκες ευνοούν την ανάπτυξη και μετάδοση αυτών των μικροβίων μέσω των τροφών, αλλά και λόγω των αλλαγών στις συνθήκες διαβίωσης που προκύπτουν αυτή την περίοδο, όπως αλλαγές στην κατανάλωση νερού, στο είδος και στην προετοιμασία τροφής, στα ταξίδια και στις δραστηριότητες αναψυχής.  

Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν:
-Ναυτία
-Διάρροια
-Εμετό
-Κοιλιακό άλγος
-Πυρετό
-Πονοκέφαλο
-Αίμα στα κόπρανα
Συνήθως τα συμπτώματα διαρκούν 2-7 ημέρες και στην πλειοψηφία των περιπτώσεων υποχωρούν χωρίς να χρειαστεί ιατρική παρέμβαση.
Όταν όμως τα συμπτώματα επιμένουν και ειδικά στα παιδιά, θα πρέπει να αναζητείται ιατρική συμβούλευση και θεραπεία. Σε αυτές τις περιπτώσεις η πιο σημαντική επιπλοκή είναι η οξεία αφυδάτωση.
Μετά από μια οξεία γαστρεντερίτιδα, το έντερο μπορεί να χρειαστεί μερικούς μήνες μέχρι να αποκατασταθεί η φυσιολογική λειτουργία.

Σημάδια σημαντικής αφυδάτωσης είναι:
-Μειωμένος όγκος ούρων
-Ξηρό ή κολλώδες στόμα και γλώσσα
-Βαθουλωμένα μάτια
-Μειωμένη παραγωγή δακρύων (ξηροφθαλμία)
Η διάρροια μπορεί να κρατήσει έως και 10 ημέρες και το έντερο μπορεί να χρειαστεί μερικούς μήνες μέχρι να αποκατασταθεί η φυσιολογική λειτουργία.

Πρόληψη
Προληπτικά, για την αποφυγή μικροβιακών λοιμώξεων του εντέρου: -Θα πρέπει να πλένονται συχνά και σχολαστικά τα χέρια.
-Να επιβλέπονται τα παιδιά όταν πλένουν τα χέρια τους.
-Κάποιος που έχει διάρροια δεν πρέπει να προετοιμάζει φαγητό για άλλα άτομα.
-Να καταναλώνουμε καλά μαγειρεμένες τροφές.
-Να πλένουμε διεξοδικά στις ωμές τροφές, όπως τις σαλάτες και τα λαχανικά και αν μπορούμε να τις μουλιάζουμε σε νερό με λίγο ξύδι για 15-30 λεπτά.
-Να πίνουμε εμφιαλωμένο νερό όταν ταξιδεύουμε ή βρισκόμαστε σε τουριστικές περιοχές.

Αντιμετώπιση 
Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων τα συμπτώματα υποχωρούν εντός 2-7 ημερών, χωρίς να χρειαστεί ιατρική θεραπεία. Σε αυτές τις περιπτώσεις η καλή ενυδάτωση και η λήψη επαρκούς ποσότητας ηλεκτρολυτών ή αλατιού, είναι απαραίτητα ώστε να αποφευχθεί η αφυδάτωση. Τα διαλύματα ηλεκτρολυτών περιέχουν μεταλλικά στοιχεία ώστε να αναπληρωθούν αυτά που χάνονται διαμέσου του εμετού και της διάρροιας. Το ανθρώπινο σώμα χρειάζεται μεταλλικά στοιχεία για να διαχειριστεί το νερό. Έτσι η απλή πρόσληψη νερού δεν αρκεί για να ενυδατώσει τον οργανισμό.
Αν δεν υπάρχει πρόσβαση σε διάλυμα ηλεκτρολυτών, συστήνεται η λήψη αλατιού (φυσικό μη-ραφιναρισμένο) που μπορεί να λαμβάνεται σε μικρές ποσότητες, λίγοι κόκκοι κάτω από τη γλώσσα, ώστε να απορροφάται υπογλώσσια χωρίς να αναστατώνεται το στομάχι.

Με την εμφάνιση των πρώτων συμπτωμάτων και ιδιαίτερα επί εμετού, συστήνεται:
-Η πλήρης αποχή από τροφή για 3-4 ώρες.
-Όταν υποχωρήσει ο εμετός, αρχίστε σταδιακά να τρώτε ξανά: τρώτε μικρές ποσότητες τροφής κάθε φορά, αλλά να τρώτε πιο συχνά.
-Μπορείτε να ξεκινήσετε με τροφές όπως: ρύζι, μπιφτέκι κοτόπουλο στήθος, αυγά, βραστά κολοκυθάκια.
Σε περίπτωση εμμονής των συμπτωμάτων, ιδιαίτερα στα παιδιά, αναζητήστε ιατρική βοήθεια, ώστε να γίνει άμεση ενυδάτωση και διαχείριση των συμπτωμάτων.  

Επούλωση του Εντέρου
Η οξεία γαστρεντερίτιδα προκαλεί βλάβη και φλεγμονή στον εντερικό βλεννογόνο και αλλοίωση της εντερικής χλωρίδας, που μπορούν να παραμείνουν για μήνες, μέχρι να αποκατασταθούν.
Είναι σημαντικό μετά από μια οξεία γαστρεντερίτιδα να αποκατασταθεί άμεσα η φυσιολογική λειτουργία του εντέρου. Βλάβες στον εντερικό βλεννογόνο και αλλοιώσεις της χλωρίδας συνδέονται με επιδείνωση της εικόνας πολλών χρόνιων και αυτοάνοσων νοσημάτων, καθώς και αλλεργικών παθήσεων.
Η πρόσληψη προβιοτικών και του αμινοξέως γλουταμίνη, βοηθούν στην ταχύτερη αποκατάσταση των συμπτωμάτων και στην επούλωση του γαστρεντερικού βλεννογόνου. Κατά την περίοδο των διακοπών είναι καλό να έχει κανείς πάντα μαζί του προβιοτικά και γλουταμίνη, τα οποία μπορεί να λαμβάνει προληπτικά ή με την εμφάνιση των πρώτων συμπτωμάτων γαστρεντερίτιδας.
Η επιλογή του προβιοτικού πρέπει να γίνεται με βάση τους διαφορετικούς τύπους ωφέλιμων βακτηριδίων (στελέχη) που περιέχει. Όσο περισσότερα στελέχη περιέχει τόσο ένα προβιοτικό σκεύασμα τόσο καλύτερα (ιδανικά πάνω από 12 στελέχη).
Η λήψη 1-2 γραμμαρίων γλουταμίνης καθημερινά ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα και βοηθάει στην επούλωση του εντερικού βλεννογόνου.
Η γαστρεντερίτιδα είναι ένα κοινό πρόβλημα υγείας κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, που αν δε διαχειριστεί αποτελεσματικά μπορεί να πυροδοτήσει χρόνια προβλήματα στο έντερο.
Μέσα από την κλινική μας εμπειρία έχουμε διαπιστώσει, ότι η σωστή διαχείριση των οξέων συμπτωμάτων αρχικά και η ενίσχυση των μηχανισμών επούλωσης και αποκατάστασης της μικροβιακής χλωρίδας στη συνέχεια, συμβάλουν στην αποκατάσταση της φυσιολογικής λειτουργίας του εντέρου.
* Dr. Δημήτρης Τσουκαλάς